راهنمای جامع مهم‌ترین اصطلاحات گویندگی

حرفه گویندگی، شاخه‌های متعددی دارد و افراد بسته به توانمندی و علایق خود می‌توانند در هر یک از این رشته‌ها فعالیت داشته باشند. نکته بسیار مهم که تا حدودی مربوط به بخش آکادمیک شغل گویندگی می شود، اصطلاحات گویندگی است که از اهمیت بالایی برخوردار خواهد بود. تسلط به اصطلاحات گویندگی باعث می‌شود تا شما ارتباط بهتری با همکاران خود برقرار کرده و خیلی زود اعتماد آنها را جلب نمایید. در این مقاله از آژانس دیجیتال مارکتینگ منتا تلاش کرده‌ایم تا مهم‌ترین و کاربردی‌ترین اصطلاحات رایج در گویندگی را برای شما جمع‌آوری کرده و هر یک را به صورت مختصر شرح دهیم. تا انتها با ما همراه باشید.

10 مورد از مهم‌ترین اصطلاحات گویندگی

نکته‌ای که لازم است به آن توجه داشته باشید این است که اصطلاحاتی که در این بخش به آنها اشاره می‌کنیم در شاخه‌های مختلف گویندگی کاربرد دارند و تعریفی که اینجا ارائه می‌شود در همه زمینه‌ها یکسان خواهد بود.

1- سینک کردن synchronization

سینک کردن  یا synchronization به معنی هماهنگی لب و دهان بازیگر با کلماتی که توسط گوینده بیان می‌شود. این اصطلاح در دوبله کردن بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد. هنر جذاب دوبله یکی از شاخه‌های گویندهگی است که همواره علاقمندان مخصوص به خود را داشته است. معمولا مسئولیت سینک کردن، با مدیر دوبلاژ است اما گوینده هم باید تا جای ممکن نکات اساسی را رعایت کند که هماهنگی بین صدا و تصویر به بالاترین حد ممکن برسد. مدیر دوبلاژ، جملات ترجمه شده را کم و زیاد می‌کند تا هنگامی که بیان جملات توسط بازیگر به اتمام رسید، صدای گوینده هم قطع شود. اگر این موارد به خوبی رعایت شوند، برای بیننده باورپذیر تر خواهد بود که جملات شنیده شده، توسط خود بازیگر بیان شده‌اند. اگر قرار باشد که فرایند سینک(هماهنگ) شدن به خوبی انجام گیرد، باید مراحلی را طی کنیم:

1. در نخستین گام، مترجم باید طوری کلمات را ترجمه کند که طول آنها بیشتر یا کمتر از دیالوگ بازیگر نباشد.
2. در گام بعدی، مدیر دوبلاژ وارد عمل شده و متن ترجمه شده را با حرکات بازیگران مطابقت می‌دهد تا اگر نیاز بود، متن ترجمه شده را تغییر دهد.
3. در آخرین مرحله، گوینده باید تمام تلاش و دقت خود را به کار گیرد تا جملات را مطابق با حرکات بازیگر، ادا کند.

2- رُل گویی

یکی دیگر از اصطلاحات گویندگی که بسیار رایج است، رُل گوی است. به گویندگان یا دوبلورهایی که گویندگی نقش اول فیلم‌ بر عهده آنها باشد، رل گو یا نقش اول گفته می‌شود. گویندگانی که در جایگاه نقش اول قرار می‌گیرند معمولا علاوه بر توانایی بالا در گویندگی، در سینک شدن با بازیگران هم بسیار مهارت دارند. انتخاب رُل اول که توسط مدیر دوبلاژ انجام می‌شود، کار بسیار حساسی است زیرا کیفیت خروجی کار به هنرنمایی نقش اصلی آن بستگی زیادی دارد.

عنوان رُل دوم نیز به گویندگانی نسبت داده می‌شود که گویندگی نقش دوم یا سوم فیلم را بر عهده دارند. یا به اصطلاح مکمل نقش اول هستند. این افراد نیز باید از تجربه و مهارت خاصی برخوردار باشند زیرا بر روی بازی نقش اول نیز تاثیر می‌گذارند. برای اینکه شخصی بتواند رل دوم یا سوم را صداگذاری کند باید تجربه و تبحر خاصی داشته باشد.

3- همهمه کردن یا جمعیت گفتن

حتما شما هم به یاد دارید که هنگام تماشای برخی فیلم‌ها، در برخی از سکانس‌ها، صدای همهمه جمعیت به گوش می‌رسیده است. بهترین مثال برای چنین صحنه‌هایی، مربوط به تصاویری است که در بازار، جلسات، خیابان و ... ضبط می‌شوند. هنگام دوبله چنین سکانس‌هایی، عده‌ای شروع به مکالمه با یکدیگر می‌کنند تا شلوغ بودن و حضور ازدحام جمعیت را به مخاطب منتقل کنند. مسلما چنین فضاسازی‌هایی باعث ارتباط بهتر و واقعی‌تر مخاطب خواهند شد. به دوبلورهایی که در چنین صحنه‌هایی از صدای آنها استفاده می‌شود، همهمه‌گو یا جمعیت‌گو می‌گویند. در چنین سکانس‌هایی، گاهی صدای دوبلور به صورت ناواضح به گوش ما می‌رسد و گاهی هم کاملا واضح است و ما به راحتی آن را می‌شنویم.

4- صدای منفی و مثبت

یکی دیگر از اصطلاحات گویندگی، مربوط به لحن گوینده است. تجربه نشان می‌دهد که صدای بعضی از گویندگان به واسطه گویندگی در نقش‌هایی که عموما نزدیک به هم هستند، لحن مثبت و منفی به خود می‌گیرد؛ به عبارت دیگر، صدا و لحن آنها، حس و مثبت یا منفی بودن نقش را به مخاطب القا می‌کند. به عنوان مثال گویندگانی که صدای مثبت آن‌ها در یاد مخاطبان باقی مانده باشد، برای نقش‌آفرینی به عنوان یک بازیگر مثبت مناسب هستند؛ زیرا در این شرایط، هم بازی بازیگر برای آنها باورپذیرتر است هم صدایی که بعنوان دوبله روی آن قرار گرفته است.

با توجه به توضیحاتی که ارائه شد، باید متوجه شده باشید: منظور از صدای مثبت صدایی است که برای شخصیت‌های مثبت استفاده شده یا لحن لطیفی دارد و صدای منفی صدایی است که لحن خشن داشته و برای بازیگران منفی مورد استفاده قرار گرفته است. در نظر گرفتن نوع صدای گوینده برای انتخاب نقش آن بسیار مهم است. معمولا در دوره های فن بیان و گویندگی با جزئیات بیشتری راجع به لحن صدای گوینده و تشخیص صدای مثبت و منفی توضیح داده می‌شود.

5- گوینده رئال گو

قدیمی‌های عرصه گویندگی، برخی از همکاران خود را به عنوان گوینده رئال گو می‌شناسند. این مورد از اصطلاحات گویندگی درباره گویندگان حرفه‌ای که با صدای خود صدای یک نقش را اجرا می‌کنند استفاده می‌شود. این افراد عموما گویندگان با تجربه و کهنه‌کار این عرصه هستند. تخصص گویندگان رئال‌گو در  اجرای برنامه‌هایی مانند فیلم‌های مستند، برنامه‌های تلویزیونی و ... است و کمتر در بخش تیپ‌سازی شخصیت‌های انیمیشنی یا شخصیت‌های بچه‌گو حضور پیدا می‌کنند. معمولا افرادی که برای کسب درآمد از پادکست، تولید محتوا می‌کنند به سراغ گویندگان رئال گو می‌روند.

6- گوینده تیپ گو(شخصیت گو)

این اصطلاح معمولا جزو اصطلاحات گویندگی است که بین گویندگان و دوبلورهای فعال در حوزه انیمیشن، بسیار رایج است. اگر بخواهیم کمی ساده‌تر موضوع را بیان کنیم باید بگوییم: این اصطلاح درباره گویندگانی استفاده می‌شود که با تغییر صدای اصلی خود به جای شخصیت‌های انیمیشنی صحبت می‌کنند و غالبا در حوزه کودکان فعال هستند. در حال حاضر گویندگان توانمندی در این عرصه حضور دارند که قادر هستند در یک انیمیشن به جای چند شخصیت صحبت کرده و نقش‌ها را کاملا متفاوت از آب در بیاورند.

7- گویندگان کمدی(طنز گو)

یکی دیگر از اصطلاحات گویندگی مربوط به گویندگانی است که صدا و لحن طنزی داشته و به جای کاراکترهای کمدی صحبت می‌کنند. همانطور که گفتیم صدای این افراد دلنشین مناسب با شخصیت‌های شوخ و طنزپرداز است. کمدی‌گوها تخصصشان در زمینه گویندگی کمدی است و کمتر در پروژه‌های جدی از سوی مدیران دوبلاژ به کار گرفته می‌شوند.

8- مجری خبر (خبرگو)

عده‌ای از گویندگان، تخصص ویژه‌ای در حفظ متن و اجرای آن با یک ریتم مشخص دارند. این افراد عموما به عنوان مجری یا خبرگو انتخاب فعالیت می‌کنند. تجربه نشان می‌دهد که خبرگویی یکی از دشوارترین انواع گویندگی است؛ چراکه گوینده باید در طول اجرا لحن مناسب و بی‌طرفانه خود را حفظ کرده و تسلط کافی در ادای جملات داشته باشد. خبرگوها نیز مانند گویندگان رئال از صدای واقعی خود(با رعایت تکنیک‌های گویندگی) استفاده می‌کنند.

9- پر کردن نقش

این مورد از اصطلاحات گویندگی هنگامی به کار برده می‌شود که صدای گوینده با شخصیت کاراکتر مطابقت نداشته باشد اما گوینده تلاش می‌کند تا با تغییر حجم صدا یا تغییر لحن و بیان، صدای خود را به نقش بیش از پیش نزدیک کند. مثلا گاهی شرایط به گونه‌ای پیش می‌رود که باید گوینده‌ای با صدای مثبت به‌جای نقش منفی گویندگی کرده یا گوینده‌ای جوان به‌جای بازیگری مسن، صحبت می‌کند. توانمندی و مهارت گوینده در این جا، فوق‌العاده مهم است.

10- رو لب گفتن

رو لب گفتن یکی دیگر از اصطلاحات گویندگی است که بین اهالی فن، بسیار رایج است. منظور از این اصطلاح این است که شروع و پایان حرکات دهان بازیگر با گوینده هم‌زمان باشد، به عبارت دیگر هنگامی‌که دهان بازیگر باز شد بلافاصله گوینده، گویندگی را آغاز و زمانی‌که دهانش بسته شد گوینده هم صحبتش را متوقف می کند. شاید بتوان گفت که اصطلاح رو لب گفتن تا جدودی زیادی با اصطلاح سینک کردن، هم معنی و مترادف است.

آنچه راجع به اصطلاحات گویندگی آموختید

دنیای صدا و گویندگی بسیار وسیع است؛ از گویندگی تیزر تبلیغاتی گرفته تا تولید کتاب صوتی و دوبله فیلم و سریال. در تمامی این زمینه ها، دانستن برخی موارد مانند اصطلاحات گویندگی به شما کمک می‌کند تا در انتخاب افراد حرفه‌ای و کاربلد با درصد خطای پایین‌تری عمل کنید. در واقع هر چقدر با فضای کاری گویندگی بیشتر آشنا باشید، هنگام سفارش دادن پروژه، کنترل شما روی شرایط بهینه‌تر خواهد بود.

در انتها باید به استحضار شما مخاطبین گرامی برسانیم که آژانس دیجیتال مارکتینگ منتا آمادگی دارد تا در تمامی زمینه‌های مربوط به گویندگی با علاقمندان همکاری کرده و تجربه‌های خوبی را کنار آنها رقم بزند. در صورت تمایل به سفارش گویندگی و نریشن و داشتن هر گونه سوال در این زمینه، با همکاران ما تماس بگیرید. مشتاقانه منتظر شنیدن صدای گرم شما هستیم. بهترین‌ها را برای شما آرزومندیم.