بازاریابی چریکی ؛ یک شیوه جذاب تبلیغاتی !

بازاریابی چریکی که با عنوان بازاریابی پارتیزانی هم شناخته می‌شود، یکی از انواع غیرمتداول بازاریابی است که می‌توان آن را در استراتژی دیجیتال مارکتینگ گنجاند و نتایج خارق‌العاده‌ای گرفت. قرار است در این مقاله از آژانس دیجیتال مارکتینگ منتا، بازاریابی چریکی را تعریف کرده و راهکارهای جالب و خلاقانه‌ای که در این نوع از تبلیغات بکار گرفته می‌شود را معرفی کنیم. با ما همراه باشید!

بازاریابی چریکی (بازاریابی پارتیزانی) چیست؟

اگر برای تبلیغات و بالابردن آگاهی از برند خودمان از روش‌های خلاقانه و عجیب که باعث شوکه شدن مشتریان می‌شوند، استفاده کنیم، بازاریابی چریکی (guerrilla marketing) اتفاق افتاده است. جالب است بدانید که این اصطلاح در اوایل دهه 1980 میلادی توسط Jay Conrad Levinsonمورد استفاده قرار گرفت. او چندین کتاب پیرامون موضوع گوریلا مارکتینگ نوشته است که همگی مورد توجه علاقمندان به حوزه بازاریابی بوده و تکنیک‌های معرفی شده در این کتاب‌ها بارها به کار گرفته شده‌اند. با اینکه دنیای بازاریابی در آن روزها تفاوتهای چشم‌گیری با دنیای امروز پیدا کرده است اما هنوز تاکتیک‌های معرفی شده توسط جی کنراد لویسون، کارایی خود را از دست نداده‌اند.

کلید طلایی بازاریابی چریکی که خیلی از قفل‌ها را باز می‌کند !

بازاریابی چریکی یک کلید طلایی دارد که بسیاری از قفل ها را باز خواهد کرد؛ ازتباط احساسی و عاطفی با مخاطب. البته باید یادآوری کنیم ذات احساسی این روش بازاریابی، سبب می‌شود بهره بردن از آن برای همۀ انواع محصولات و خدمات مناسب نباشد؛ بنابراین توصیه می‌کنیم بیشتر برای محصولات تحریکی و مصرف‌کنندگان جوان‌تر مورد استفاده قرار گیرد.

بازاریابی چریکی چقدر هزینه دارد؟

هدف بازاریابی چریکی چیست؟

همانگونه که اشاره کردیم، بازاریابی چریکی ممکن است تعداد زیادی از استراتژی‌ها و برنامه‌ها را برای توسعه و حفظ یک کسب و کار به کار ببندد. اهداف بازاریابی چریکی متعدد است. گوریلا مارکتینگ راهکارهای جدید برای پرهیز از تکرار و تقلید کورکورانه به شما ارائه می‌دهد که مانع از خستگی مخاطب و افزایش بی‌نتیجه هزینه‌ها خواهد شد. هدف بازاریابی چریکی، فعالیت‌های تبلیغاتی کم هزینه است که از جذابیت، ماندگاری و تاثیرگذاری بالایی برخوردار خواهد بود.

امکان پیاده سازی بازاریابی چریکی در دیجیتال مارکتینگ وجود دارد؟

در برخی از دوره‌های آموزش دیجیتال مارکتینگ، به بازاریابی پارتیزانی هم اشاره می‌شود و این عقیده وجود دارد که این مدل از بازاریابی، قابلیت اجرایی در فضای آنلاین را دارد. ما قادر خواهیم بود با هزینه کم، راهکارهایی برای غافلگیر کردن مخاطبان هدف پیدا کرده و از این طریق نام برند خودمان را در ذهن آنها حک کنیم. البته، بی‌تردید برای موفقیت هر چه بیشتر، بهتر است که شناخت درستی از فضای مجازی بدست آورده و از ویژگی‌ها، مزایا و معایب دیجیتال مارکتینگ به خوبی آگاه باشیم.

مزایای بازایابی چریکی ( بازاریابی پارتیزانی) چیست؟

همانطور که اشاره کردیم، گوریلا مارکتینگ برخلاف روش‌های معمول و خسته‌کننده، می‌تواند بسیار رازآلود باشد و با وارد کردن شوک و ایجاد لذت جلب توجه می‌کند. پس مخاطب هدف برای مشاهده و درک آن وقت صرف خواهد کرد. به همین علت به راحتی از ذهن او پاک نخواهد شد. اگر بخواهیم بصورت فهرست‌وار، مزایای بازاریابی چریکی را اشاره کنیم باید بگوییم:

• پتانسیل بسیار بالا برای تاثیرگذاری
• رازآلود و مفهومی بودن
• نیاز به بودجۀ کم (کم هزینه)
• تاثیر آنی و در عین حال، ثبات زیاد
• فراهم بودن شرایط خلاقیت و ساختارشکن بودن
• پیشنهاد ایده‌های غیرعادی برای برندسازی
• قابلیت آنالیز واکنش افراد برای درک احساس آن‌ها نسبت به برند
• قابل استفاده بودن برای طیف وسیعی از کسب و کارها
• قابلیت ویروسی شدن در فضای مجازی
• پتانسیل ایجاد شراکت با یک مکان، پارک، جشنواره یا برند دیگر

معایب بازاریابی چریکی (پارتیزانی) کدام است؟

• ممکن است شرایط پیش‌بینی نشده‌ای بوجود آید که تمام برنامه‌ریزی‌های شما را بهم بریزد.
• توجه کنید که اگر اجرای ضعیفی داشته باشید، این ضعف جلوی چشم مخاطبان زیادی رخ می دهد که برای برند شما خیلی بد خواهد شد.
• ممکن است برخی از مردم، بخاطر اجرای کمپین شما، آزار ببینند یا حتی بترسند.
• بسته به مدل بازاریابی چریکی شما، ممکن است خطر بحث‌های حقوقی و قانونی پیش بیاید.

بهترین روشهای بازاریابی چریکی کدام است؟ (انواع بازاریابی چریکی)

بازاریابی چریکی، با روش‌های گوناگون اجرا می‌شود که برخی از آنها، نسبت به سایر روش‌های استفاده شده، کارایی بالاتر و بازدهی بیشتری داشته‌اند. در این قسمت از مقاله برخی از موثرترین انواع بازاریابی چریکی را برای شما معرفی خواهیم کرد:

1. کمپین چریکی مردمی: یک کمپین بازاریابی چریکی مردمی بر شور و اشتیاق در دل مشتریان متمرکز خواهد بود و امیدوار است که اشتیاق هر یک از مخاطبان به سطح بزرگتری از جامعه هدف منتقل گردد. یک کمپین پارتیزانی مردمی اگر به خوبی اجرا شود، معمولا خیلی موثر خواهد بود. اما باید به این نکته هم توجه داشته باشید که معمولاً این روش بازاریابی چریکی، سرعت آرام‌تری نسبت به دیگر انواع بازاریابی چریکی دارد و صبر و حوصله شما را می‌طلبد. البته فراموش نکنید که توانمندسازی افراد برای حمایت از برند شما، در طولانی‌مدت و با گذر زمان، نتایج بهتری به همراه خواهد داشت. چنانچه اطمینان دارید پیام تبلیغاتی شما قادر است حمایت گروهی از مشتریان شما که تعهد بالایی هم دارند، برانگیخته کند، کمپین چریکی مردمی بهترین انتخاب برای شما و کسب و کارتان محسوب می‌شود.

2. بازاریابی چریکی مخفیانه: شاید بتوان گفت یکی از چالشی‌ترین شیوه‌های بازاریابی پارتیزانی، نوع مخفیانه آن است. در این شیوه، پیشنهاد خرید به مصرف‌کننده ارائه می‌گردد، بدون آنکه خود شخص متوجه این پیشنهاد شود. چالش اصلی اینجاست که این پیشنهاد، باید چگونه به مخاطب منتقل شود؟ در این نوع از بازاریابی چریکی که به آن Buzz Marketing یا بازاریابی پر سر و صدا هم گفته می‌شود، کسب و کار مورد نظر برای هر هدفی که دارد(مثلا آگاهی از برند) در مورد چیزی غوغا به پا کرده و بعد این سر و صدا و غوغای به پا شده را به یک جامعۀ واقعی از مصرف‌کنندگان، انتقال خواهد داد. چنانچه تصمیم دارید که این شیوه از بازاریابی را پیاده‌سازی کنید، پیش از هر اقدامی مطمئن شوید این کار را به روشی قانونی و اخلاقی انجام می‌گیرد تا بعد از اتمام کمپین، هم از نظر اعتبار و هم از نظر قانونی مشکلی برای شما و بیزینس‌تان پیش نیاید.

3. انتشار وحشیانه تبلیغات: این شیوه از بازاریابی کاملاً شبیه توزیع کردن بروشور بوده و می‌توان گفت از شکل سنتی‌تر تبلیغات سرچشمه می‌گیرد. در این نوع از بازاریابی چریکی، از پخش کردن تبلیغات کاغذی یا نقاشی کردن تصاویر تبلیغاتی به صورت پی در پی بهره می‌برد تا پیام برند، مدام پیش چشم مخاطب هدف باشد که همین موضوع احتمال واکنش این مخاطبین را بالاتر خواهد برد. نکته طلایی این نوع از کمپین‌ها، این است که شما با تبیلغات‌تان، رنگ و بافت مثبتی به محیط شهری اضافه کرده و توجهات را به سمت محصول، رویداد یا برند خود بیش از پیش جلب نمایید.
4. بازاریابی چریکی محیطی: کارشناسان زیادی بر این باور هستند که محبوب‌ترین نوع بازاریابی چریکی، بازاریابی محیطی است. در این متد به روشی مشابه تبلیغات آفلاین سنتی که در خیابان اتفاق می‌افتادند، مجله یا تلویزیون، برندها با قرار دادن یک شیء یا تصویر عجیب در محیط‌های عمومی، نظرها را به سمت کسب و کار خودشان جلب می‌کنند. برای اینکه در این روش بهترین نتیجه ممکن را بدست بیاورید، باید جایی غیرمنتظره را برای قرار دادن پیام تبلیغاتی خود انتخاب کرده و عملا چارچوب محیطی قبلی را بر هم بزنید.
5. بازاریابی پارتیزانی کمین رویداد: این شیوه بازاریابی چریکی، در یک زمان مناسب، بطور کاملا اختصاصی برای رویدادها تعریف خواهد شد و برای بالابردن تعداد مشتری‌های یک رویداد مانند برگزاری مسابقه ورزشی یا کنسرت و ... استفاده می‌گردد. هدف از این شیوه بازاریابی، ارتقاء یک محصول یا خدمات در یک روش قابل توجه و معمولا بدون اجازه اسپانسر خود رویداد است.
6. گرافیتی معکوس: یکی دیگر از متدهای بازایابی چریکی که انصافا نوآورانه هم هست، استفاده از گرافیتی معکوس می‌باشد. در این شیوه از بازاریابی، از رنگ غیردائمی برای خلق هنر خیابانی استفاده می‌شود. به دلیل اینکه این رنگ‌ها طی یک روز یا کمتر از بین خواهند رفت، در بعضی شهرها عواقب قانونی برچسب‌های دائمی را نخواهد داشت و این موضوع مثبتی خواهد بود. شیوه گرافیتی معکوس برای کسب و کارهایی که برند آنها خشن و تندخو به حساب می‌آیند، بسیار کاربردی خواهد بود.
7. بازاریابی چریکی جاه‌طلبانه: همانطور که از نام این شیوه مشخص است، بسیار بلندپروازانه طراحی می‌شود. در این نوع، یک کسب و کار با پیام تبلیغاتی خود تصمیم دارد که یک رویداد بزرگ را متوقف کند. نکته جالب این نوع از بازاریابی انحرافی است که در ذهن مخاطب ایجاد خواهد کرد که دقیقا علت به یادماندنی بودنش، همین موضوع خواهد بود. با این حال، درست مثل تبلیغات مخفیانه که بالاتر برای شما توضیح دادیم، کمپین پارتیزانی جاه‌طلبانه یک استراتژی پرخطر محسوب خواهد شد اما پاداش بالایی برای آن متصور هستیم. اگر شما با اجرا کردن یک تبلیغ باعث متوقف شدن یک رویداد بزرگ و پربازدید شوید، مطمئناً برند شما را در صفحۀ اول روزنامه قرار خواهد گرفت. البته خطرات قانونی هم ممکن است برای شما ایجاد شود که از پیش بهتر است پیش‌بینی‌های لازم را داشته باشید.
8. بازاریابی چریکی تجربی: اگر به نام این نوع از بازاریابی دقت داشته باشیم، بر ارائه تجربه‌ای عجیب و منحصربه‌فرد به مشتریان بالقوه تمرکز دارد. بهترین نقشه راه برای بازاریابی چریکی تجربی، رویکردی خواهد بود که موقعیتی به‌یادماندنی را برای مشتریان هدف، بسازد. البته این موقعیت باید با برند یا محصولات شما ارتباط داشته باشد. نکته بسیار مهم این است که باید مکان مناسبی برای تعامل با جامعۀ هدف انتخاب کرده و فعالیتی را طراحی نمایید که تأثیر ماندگاری از خود به جای بگذارد. این تجربه می‌تواند در قالب یک نمایشگاه یا یک همایش رقم بخورد.
9. بازاریابی چریکی ویروسی: بی‌تردید می‌توان گفت که همه انواع بازاریابی چریکی، قابلیت ویروسی شدن را دارند. منتشر شدن تصاویر بحث‌برانگیز، خلق تجربه‌های غافلگیرکننده، تولید محتوای جذاب، همگی قابلیت بالایی دارند که مدام دست به دست شوند و اصطلاحا به یک محتوای ویروسی تبدیل گردند. همانطور که می‌دانید وایرال مارکتینگ یا بازاریابی ویروسی به تولید و انتشار محتوایی که پتانسیل اشتراک‌گذاری بالایی دارد، خواهد پرداخت. بنابراین اگر به فکر اجرای کمپین بازاریابی ویروسی هستید، باید محتوایی سرگرم‌کننده، جسورانه و بی‌نظیر تولید کنید که پیام برندتان را در خود داشته باشد.

مثال های بازاریابی چریکی در ایران

با توجه به توضیحات و قابلیت‌هایی که برای بازاریابی چریکی معرفی کردیم، شاید برای شما سوال پیش آمده باشد که آیا مثال‌هایی برای بازاریابی چریکی در ایران هم سراغ داریم یا خیر؟ باید بگوییم که شاید در ایران با توجه به شرایطی که وجود دارد، دست کسب و کارها برای کمپین‌های بازاریابی چریکی در تمامی شیوه‌ها باز نباشد اما باز هم مثالهای جالبی وجود دارند که برای این موضوع بخواهیم به آنها اشاره کنیم:

کمپین بازاریابی چریکی فیلیمو

یکی از مثال‌هایی که برای بازاریابی چریکی در ایران می‌توان زد اقدام جالب آپارت بود که قصد داشت برای سامانه فیلیمو تبلیغات کند. جوانی با لباس زرد رنگ در کنار اتوبان تابلویی را در دست گرفته بود که روی آن این جمله نوشته شده بود: لم بده و فیلیمو ببین !

کمپین بازاریابی چریکی شرکت آب و فاضلاب ایران

شرکت آب و فاضلاب ایران با یک اقدام خلاقانه و جالب، طراحی لوگوی شرکت خود را روی دیوار به گونه‌ای ترسیم کرد که از طریق آن، کمبود آب را به مردم هشدار دهد. این کار خلاقانه یک نمونه بازاریابی چریکی در ایران به شمار می‌رود که با هزینه بسیار کم می‌توانست مفهوم مهمی را به مخاطبین منتقل کند.

کمپین بازاریابی چریکی اسنپ

یکی دیگر از نمونه‌های کمپین بازاریابی چریکی در ایران، حرکت جالبی بود که شرکت اسنپ انجام داد. در این کمپین به صورت تصادفی برای تعدادی از مسافران که درخواست ماشین داده‌ بودند، پیام جالبی ارسال می‌شد: نا کجا میری؟ اگر کاربر این پیام را قبول می‌کرد تجربه هیجان انگیزی توسط تیم اسنپ برای او رقم می‌خورد.

عکسهای بازاریابی چریکی در جهان

در این قسمت از مقاله، برخی از تصاویری را خواهید دید که مربوط به بازاریابی چریکی در سطح جهان هستند که در کشورهای گوناگون اجرا شده و سر و صدای زیادی به راه انداخته اند.

تصاویری که مشاهده کردید، بخشی از بازاریابی چریکی است که در نقاط مختلف جهان اجرا شده است. همانطور که ملاحظه می‌کنید، خلاقیت، خارج از قاعده و شوکه کننده بودن جزو خصوصیات این کمپین هاست.

از کجا بدانیم که بازاریابی چریکی برای کسب و کار ما جواب می‌دهد؟

معمولا، بازاریابی چریکی برای کسب و کارهایی که شرایط مالی و قانونی هدف قرار دادن محیط شهری را داشته باشند، عملکرد بسیار خوبی دارد. البته کسب و کارهای کوچک و متوسط هم برای گسترش کمپین خود در سطح شهری یا جهانی میتوانند از گوریلا مارکتینگ بهره ببرند. باز هم تکرار می‌کنیم که همه چیز به خلاقیت در تولید محتوا و استراتژی شما بستگی دارد. سوال مهمی که می‌خواهیم در این بخش به آن پاسخ دهیم این است که چگونه تصمیم بگیریم که بازارایابی چریکی به درد کسب وکار ما می خورد یا نه؟ ابتدا به سوالات زیر پاسخ دهید:

• آیا ایدۀ شما از فضا یا فرهنگ محلی به شیوه‌ای محترمانه و قانونی استفاده می‌کند؟
• آیا ایده‌ای جالب و جدید برای جذب یا غافلگیر کردن مشتریان بالقوه دارید؟
• آیا امکان شرکت کردن رهگذران در کمپین شما وجود دارد؟
• آیا این ایده با جایگاه و هویت برند همخوانی دارد؟
• آیا ایده شما واقعا چالشی و بحث برانگیز است؟
• آیا محتوای شما پتانسیل ویروسی شدن را دارد؟
• آیا پیام کمپین با اهداف کسب و کار شما تطابق دارد؟
• هدف از پیامی که می‌خواهید به مخاطب منتقل کنید چیست؟

بازاریابی چریکی؛ یک استراتژی هیجانی و سودمند !!!

در این مقاله توضیح دادیم که بازاریابی چریکی چگونه با استفاده از روش‌های غافلگیرکننده، عجیب و غریب، بحث برانگیز و غیرمتعارف تلاش خواهد کرد تا توجه مردم را به سمت یک محصول یا خدمت جلب کند. انواع بازاریابی چریکی را توضیح دادیم و گفتیم که معمولاً کم‌هزینه یا بدون هزینه بوده و بیشتر از پول، نیاز به فکر و خلاق بودن تیم بازاریابی دارند. محبوبیت بازاریابی پارتیزانی با ظهور فناوری‌هایی مثل تلفن همراه و وب‌سایت‌ها بیش از پیش شده و همچنان رو به افزایش است؛ به همین دلیل است که در اکثر دوره های آموزش دیجیتال مارکتینگ، تاکید فراوانی روی آن صورت می‌گیرد.

درباره مزایا و معایب گوریلا مارکتینگ توضیح دادیم و اشاره کردیم که این نوع از بازاریابی هم برای کسب و کارهای بزرگ کاربرد دارد و هم برای کسب و کارهای کوچک تاثیرگذار است. اگر تصمیم به استفاده از این شیوه بازاریابی را دارید یک موضوع را فراموش نکنید: اگر تمایل به ریسک پذیری ندارید بازاریابی چریکی برای شما مناسب نیست. از طرف دیگر با کمی خلاقیت می توانید با کمترین هزینه یک کمپین تبلیغاتی متمایز داشته باشید. حتماً نظرات خود را در مورد بازاریابی چریکی و میزان تاثیرگذاری آن را از طریق بخش نظرات با ما در میان بگذارید.