آیا در وب سایت خود چندین صفحه برای یک کلمه کلیدی دارید که در رتبه بندی موتورهای جستجو نیز هستند؟ شاید فکر کنید هر چه تعداد صفحات بیشتری در نتایج جستجو داشته باشید کاربران بیشتری شما را میبینند. اما متاسفانه همیشه هم این طور نیست! هدف قرار دادن یک عبارت خاص در چندین صفحه میتواند منجر به کنیبالیزیشن کلمات کلیدی شود؛ چیزی که میتواند روی سئو محتوا و در کل روی سئوی سایت شما تاثیر منفی بگذارد.
پیرو مبحث آموزش تولید محتوا، این بار قصد داریم درباره کنیبالیزیشن کلمات کلیدی و تاثیرات منفی آن صحبت کنیم. همچنین راههای شناسایی و برطرف کردن این مشکل را بررسی خواهیم کرد.
کنیبالیزیشن کلمات کلیدی (Keyword Cannibalization) چیست؟
کنیبالیزیشن (Cannibalization) در لغت به معنی همنوع خواری است. شما پستهای وبلاگ یا مقالات مختلفی در سایت خود دارید که ممکن است برای یک عبارت یا کلمه کلیدی خاص در گوگل رتبه بندی شوند. در حوزه تولید محتوا و سئو، همنوع خواری یا کنیبالیزیشن کلمات کلیدی زمانی رخ میدهد که موضوعی که صفحات شما پوشش میدهند بسیار شبیه به هم هستند یا چند صفحه از وب سایت شما برای یک عبارت کلیدی یکسان بهینه شدهاند.
اگر شما پستها یا مقالههای وب سایت خود را برای کلمات یا عبارات مشابه سئو کنید، این صفحات شانس یکدیگر را برای رتبهبندی کاهش میدهند و به اصطلاح همدیگر را «میخورند». معمولاً گوگل فقط یک یا دو نتیجه از یک دامنه را در نتایج جستجو برای یک جستجوی خاص نشان میدهد. در برخی موارد، اگر دامنه معتبری داشته باشید، شاید 3 صفحه را نیز در نتایج جستجو نشان دهد.
زمانی که سایت شما در حال رشد است، این احتمال وجود دارد که محتواهای شما شروع به رقابت با یکدیگر کنند. بسیاری از کارشناسان سئو بر این باورند که داشتن چندین صفحه در مورد یک موضوع، موتورهای جستجو را سردرگم میکند و آنها را به سمت رتبه بندی "اشتباه" سوق میدهد.
این افراد حق دارند. داشتن چندین صفحه در مورد یک موضوع میتواند منجر به رتبه بندیهای غیرمنتظره یا نامطلوب شود، اما کنیبالیزیشن همیشه به این معنی نیست که چیزی اشتباه است یا نیاز به اصلاح دارد. با این حال، گاهی اوقات میتواند نشان دهنده فرصتی برای ادغام محتوا برای بهبود رتبه بندی و عملکرد ارگانیک یک وب سایت باشد.
6 اثر منفی کنیبالیزیشن روی سئو
کنیبالیزیشن کلمات کلیدی میتواند عواقب فاجعه باری برای سئوی سایت شما داشته باشد. بسیاری از سایتهایی که با این معضل مواجه هستند حتی از وجود آن خبر ندارند. حتی ممکن است خوشحال باشند که یک صفحه در جایگاه پنجم و ششم نتایج جستجوی یک کلمه یا عبارت کلیدی خاص قرار دارد، غافل از اینکه این صفحه اعتبار بالایی دارد و میتواند در رتبههای بالاتر قرار بگیرد و نرخ تبدیل بهتری داشته باشد.
عواقب عملی این مشکل مشخص هستند. ترافیک سایت شما از دست میرود، پرس و جوها و کوئریهای کاربران به صفحه اشتباه ختم میشود، شاهد نوسان در رتبه بندی صفحه نتایج جستجو (SERP) خواهید بود و در نهایت فرصتهای فروش زیادی را از دست خواهید داد. همچنین اثرات منفی دیگری نیز وجود دارند که تشخیص آنها دشوارتر است.
و دلیل این همه اثرات منفی چیست؟
شما در حال کاهش اعتبار صفحه خود هستید
به جای اینکه یک صفحه بسیار معتبر داشته باشید، نرخ کلیک (CTR) خود را بین چندین صفحه نسبتاً مرتبط تقسیم میکنید. در اصل، شما صفحات خود را به رقیب خود تبدیل کردهاید و حالا برای بازدید از صفحه و رتبه بندی SERP مبارزه میکنید.
کنیبالیزیشن کلمان کلیدی را از دیدگاه خوانندهای ببینید که به دنبال یک کتاب جدید است. آیا ترجیح میدهید یک کتاب عمیق و جامع درباره موضوعی داشته باشید که تخصص شما را نشان میدهد؟ یا ترجیح میدهید دو یا چند کتاب در مورد یک موضوع داشته باشید که هر کدام به نوعی فاقد برخی اطلاعات موردنیاز و ضروری هستند؟
پیوندها و انکر تکست های خود را کم اثر میکنید
بک لینکهایی که میتوانستند به یک منبع اطلاعات جامع و یکپارچه بروند، اکنون بین دو (یا چند) صفحه تقسیم میشوند. به احتمال زیاد، یک صفحه کامل و تخصصی، بیشتر از یک قطعه محتوای ناقص و نصف و نیمه، شانس گرفتن پیوندهای خارجی از سایتهای دیگر را دارد. ضمن اینکه، متن لنگر یا انکر تکستها (کلمات یا عباراتی که از آنها به صفحات دیگر لینک داده میشود) و پیوندهای داخلی شما بازدیدکنندگان را به جای ارجاع به یک صفحه معتبر در مورد موضوع موردنظر، به چندین صفحه مختلف هدایت میکنند.
ممکن است گوگل اعتبار صفحات مرتبط را کاهش دهد
کلمات کلیدی یکی از اصلیترین عناصری هستند که به گوگل کمک میکنند تا بفهمد صفحات ما در مورد چه موضوعی هستند. اگر کلمات کلیدی شما یکسان و مشابه باشند، گوگل با این معضل مواجه میشود که بفهمد کدام صفحه برای پرس و جوی کاربران مناسبتر است و اگر محتواهای شما خیلی شبیه به هم باشند، ممکن است صفحه اشتباه را در نتایج جستجو بیاورد.
به عنوان مثال، فرض کنید دو صفحه برای یک کلمه کلیدی رتبه بندی شده اند. اگر صفحه تبدیل بالاتر رتبه پایین تری دارد، ممکن است ترافیک تبدیل کننده با ارزش بالا را از دست بدهید. برای مثال، اگر دو صفحه برای یک کلمه کلیدی رتبه بندی شده باشند، ممکن است صفحهای که نرخ تبدیل بالاتری دارد در رتبه پایینتر قرار بگیرد. این معضل باعث کاهش اعتبار صفحه برتر شده و ترافیک سایت شما را نیز تحت تاثیر قرار میدهد.
بودجه خزش را هدر میدهید
بودجه خزش (Crawl Budget) تعداد دفعاتی است که یک بات موتور جستجو در وب سایت شما در یک بازه زمانی مشخص میخزد. اختصاص دادن چندین صفحه به یک کلمه کلیدی منجر به خزیدن و نمایه سازی (ایندکس کردن) صفحاتی میشود که مورد نیاز نیستند.
ممکن است سایتهای کوچک نگرانی چندانی درباره بودجه خزش نداشته باشند. اما سایت بزرگ تجاری که محصولات زیادی دارند باید به بودجه خزش اهمیت بدهند.
کنیبالیزیشن میتواند نشانه بی کیفیت بودن صفحات باشد
صفحات متعددی که یک کلمه کلیدی را هدف قرار میدهند به کاربران شما میگوید که احتمالاً محتوای شما ضعیف است و ارزشی برای کاربر ایجاد نمیکند. همچنین به گوگل نشان میدهد که احتمالا محتوای شما مطابقتی با کلمات کلیدی آن صفحه ندارد.
نرخ تبدیل شما متضرر خواهد شد
همیشه و به ناچار، نرخ تبدیل یکی از صفحات شما بهتر از بقیه صفحات میشود. کنیبالیزیشن باعث میشود به جای اینکه بازدیدکنندگان جدید را به آن صفحه هدایت کنید و آن را به معتبرترین صفحه ممکن تبدیل کنید، کاربران به صفحات دیگر بروند و مشتریان بالقوه را از دست میدهید.
چگونه همنوع خواری کلمات کلیدی را تشخیص دهیم؟
خوشبختانه، فهمیدن اینکه آیا یک سایت با مشکل کنیبالیزیشن مواجه است یا خیر کار آسانی است. شما میتوانید لیستی از URLهای سایت خود همراه با کلمه کلیدی هر کدام تهیه کنید و بعد کلمات کلیدی هر صفحه را مقایسه نمایید. اگر کلمات کلیدی یکسان و مشابهی یافتید قطعا آن صفحات با مشکل کنیبالیزیشن مواجه هستند.
همچنین میتوانید هر کلمهای را که به آن مشکوک هستید در موتور جستجو به این صورت سرچ کنید:
site: domain name "keyword"
حالا ببینید کدام صفحات خود را در نتایج جسستجو مشاهده میکنید و در چه جایگاهی قرار دارند. اگر دو صفحه با یک کلمه کلیدی را در رتبههای #1 و #2 میبینید این مشکلی نیست. اما این دو صفحه در رتبههای #7 و #8 قرار دارند یعنی باید دست به کار شوید.
توجه داشته باشید که حتی اگر متا اطلاعات موجود در تگهای عنوان شما همان کلمه کلیدی را هدف قرار داده باشند، ممکن است مشکل کنیبالیزیشن کلمات کلیدی رخ دهد، بنابراین آنها را نیز بررسی کنید. همچنین، اگر از ابزارهای ردیابی رتبه بندی استفاده میکنید، فرصت خوبی است تا محتواهای ضعیف (Thin Content) و کلمات کلیدی را که به اشتباه در صفحات نادرست اعمال شدهاند مورد بررسی قرار دهید.
نحوه رفع کنیبالیزیشن کلمات کلیدی
اینکه چگونه کنیبالیزیشن کلمات کلیدی را حل کنید به ریشه مشکل بستگی دارد. بیشتر اوقات، موضوع صرفاً مربوط به ساختاربندی وب سایت شما است. اما موارد خاصی نیز وجود دارد که ممکن است نیاز باشد از ریدایرکت های 301 استفاده کنید یا صفحات فرود جدید بسازید.
اجازه دهید 5 راهکار اصلی برای رفع مشکل کنیبالیزیشن کلمات کلیدی را یکی یکی بررسی کنیم:
1- وب سایت خود را بازسازی کنید
اغلب اوقات، ساده ترین راه حل این است که معتبرترین صفحه خود را شناسایی کنید و بعد آن را به یک صفحه فرود تبدیل کنید و از سایر صفحات منحصر به فرد دیگری که زیر چتر کلمات کلیدی مورد نظر شما قرار میگیرند به این صفحه پیوند دهید.
مثلا اگر کلمه کلیدی شما "کفش" است، یک صفحه را به صفحه فرود یا لندینگ تبدیل کنید و از صفحاتی دیگر که کلمات کلیدی مرتبط دارند، مثل "کفش زنانه"، "کفش مردانه" و غیره به این صفحه لینک بدهید. با این کار موتورهای جستجو متوجه میشوند کلمه "کفش" برای شما اهمیت زیادی دارد و لینکهایی که به این صفحه دادهاید باعث افزایش اعتبار آن میشود.
اگر هنوز صفحهای جامع و کامل ندارید که بتوانید به عنوان صفحه فرود از آن استفاده کنید هر چه زودتر آن را ایجاد کنید.
2- محتواهای مشابه را ادغام کنید
اگر دو یا چند صفحه دارید که موضوع یا کلمه کلیدی مشابهی را پوشش میدهند، آنها را با هم یکی کنید. این راه حل لزوما برای هر موقعیتی جواب نمیدهد، اما اغلب اوقات، ادغام محتوا به سئوی سایت شما کمک نموده و رتبه صفحه را بهتر میکند. ضمن اینکه با این کار، یک صفحه کامل و جامع خواهید داشت که میتوانید از آن به عنوان صفحه فرود استفاده کنید.
برای شروع از گوگل آنالیتیکز کمک بگیرید تا مشخص شود کدام صفحه از نظر ترافیک، نرخ پرش، زمان ماندن کاربر در صفحه، تبدیل ها و غیره بهترین عملکرد را دارد. ممکن است متوجه شوید که یک صفحه ترافیک بیشتری دریافت میکند، اما صفحه دیگر دارای محتوایی است که نرخ تبدیل بالاتری دارد.
در اینجا هدف این است که محتوای مشابه را به صفحهای انتقال دهیم که بیشترین ترافیک را دارد. در بهترین حالت، هم میتوانید رتبه این صفحه را حفظ کنید، هم ترافیک بیشتری دریافت کنید و هم نرخ تبدیل را بالاتر ببرید.
یکی دیگر از مزایای این روش این است که محتوای ضعیف (Thin contemt: محتوایی که هیچ ارزشی به کاربر منتقل نمیکنند و از نظر گوگل بی استفاده هستند) را حذف میکنید و از جریمههای احتمالی گوگل برای این گونه صفحات خلاص میشوید.
3- کلمات کلیدی جدید پیدا کنید
اگر از قبل صفحات بسیار متنوع و با محتوای خوب و غنی دارید و تنها چیزی که وب سایت شما از آن رنج میبرد برنامه ریزی ضعیف در استراتژی کلمات کلیدی است، شاید تنها کاری که باید انجام دهید این باشد که کلمات کلیدی جدید پیدا کنید.
فقط مطمئن شوید که کلمات کلیدی شما دقیقاً محتوای صفحه شما را توصیف میکنند. آیا بازدیدکننده وب سایت از محتوای صفحهای که برای جستجوی او پیشنهاد شده راضی میشود؟
اگر پاسخ منفی است، ممکن است زمان آن فرا رسیده باشد که در مورد کلمات کلیدی بیشتر تحقیق کنید.
همان طور که کفتیم، میتوانید در یک صفحه گسترده، مثل اکسل، فهرستی از URLهای سایت خود و کلمات کلیدی هر کدام را تهیه کنید. جزئیات زیر میتواند به شما کمک کند تا گزینههای بهتری برای کلمات کلیدی صفحات مشابه پیدا کنید:
- کلمه کلیدی و رتبه آن
- URL صفحه
- عنوان سئو و توضیحات متا
- تعداد کلمات
- ترافیک ارگانیک
- نرخ پرش
- نرخ تبدیل ها
بررسی این موارد به شما کمک میکند تا صفحاتی را که کلمات کلیدی مشابهی را هدف قرار میدهند شناسایی کنید. بعد از آن میتوانید تعیین کنید که کدام صفحات ارزشمندتر هستند (برای صفحه فرود)، کدام صفحات قابل ادغام هستند و کدام یک به کلمات کلیدی جدید نیاز دارند.
بعد از اینکه کلمه کلیدی جدید را پیدا کردید، صفحه موردنظر را برای آن بهینه سازی کنید و جزئیات را در صفحه گسترده خود یادداشت کنید تا بعدها بتوانید عملکرد خود و به روز رسانیهای اعمال شده را بررسی کنید و میزان موفقیت آن را بسنجید.
ضمنا، اگر میخواهید یک محتوای خاص را به هر دلیلی نگه دارید و وجود کلمه کلیدی مرتبط با آن برای شما مهم نیست، میتوانید آن کلمه کلیدی را کلا حذف کنید. اما بهتر است برای آن جایگزین داشته باشید.
4- محتوای کنیبال را حذف کنید
راهکار بعدی که معمولا توصیه نمیشود این است که کلا محتوای مشکلدار را حذف کنید، به خصوص اگر موضوع آن دیگر ارتباطی با حوزه فعالیت وب سایت شما ندارد. اگر کسب و کار شما رشد کرده است و به نوعی آن پست وبلاگ قدیمی و منسوخ شده یا به نظر غیرحرفهای و غیرتخصصی به نظر میرسد پس آن محتوا را حذف کنید. اگر محتوایی وجود نداشته باشد، مشکلی نیز وجود نخواهد داشت.
5- از ریدایرکت 301 استفاده کنید
توصیه ما به شما این است که از ریدایرکتهای 301 بیش از حد استفاده نکنید (زیرا برای سئو موبایل مضر است). اما اگر چندین صفحه دارید که برای عبارتهای مشابه و یکسان رتبه گرفتهاند، ممکن است این راهکار ضروری باشد.
استفاده از ریدایرکت 301 به شما این امکان را میدهد تا مشکل صفحات کنیبال خود را با پیوند دادن به یک صفحه واحد و معتبرتر رفع کنید. البته به خاطر داشته باشید که این تاکتیک فقط برای صفحاتی مناسب است که محتوای مشابهی دارند و با جستجوی کلیدواژههای خاص مطابقت میکنند.
این پنج راه حل در اکثر موارد مشکل کنیبالیزیشن کلمات کلیدی را برطرف میکند. با این حال، اگر یک وبسایت فروشگاهی را مدیریت میکنید، باید توجه ویژهای داشته باشید که CMS (سیستم مدیریت محتوا) شما چگونه محصولاتی را که متغیرهای اندازه و رنگ دارند از هم جدا میکند.
برخی سایتها ترجیح میدهند، با توجه به امکانات CMS خود، صفحات جداگانهای برای هر نوع محصول و متغیرهای آن ایجاد کنند. اگر CMS شما شامل چنین محصولاتی میشود، باید ایندکس شدن صفحات تکراری و مشابه را با استفاده از robots.txt یا تگهای noindex محدود کنید، یا از URL های کنونیکال استفاده کنید و آدرس صفحاتی را که محتوای مشابه دارند مشخص کنید تا موتورهای جستجو بفهمند کدام URL برای شما اهمیت بیشتری دارد تا آنها را در صفحه نتایج جستجو نشان دهد. در نهایت، اگر هنوز نیاز به راهنمایی بیشتر در مورد کنیبالیزیشن کلمات کلیدی دارید میتوانید از کارشناسان آژانس دیجیتال مارکتینگ منتا کمک بگیرید.
منبع: https://www.searchenginejournal.com/